Últimas Palabras (Laatste Woorden)

In "Últimas Palabras" (Laatste Woorden) repeteren een acteur en een speech trainer een tekst op basis van het slotpleidooi van Alfredo Astiz tijdens zijn proces. Deze ex-commandant van de marine tijdens de laatste militaire dictatuur in Argentinië zit momenteel een levenslange gevangenisstraf uit. Hij nam deel aan de ontvoeringen, martelingen en verdwijningen van Argentijnse en Europese burgersen aan de dodenvluchten en misdaden in de "Escuela de Mecánica de la Armada".

Astiz, ook bekend als de "Blonde Engel des Doods", is berucht om zijn vermogen om als een kameleon van karakter te wisselen. Zo deed hij zich voor als slachtoffer van de repressie, om als spion binnen mensenrechtenorganisaties te infiltreren. Dit leidde tot de ontvoering en dood van twaalf mensenrechtenactivisten, waaronder drie van de oprichters van de "Moeders van de Plaza de Mayo".

Ondanks schuldig te zijn bevonden aan misdaden tegen de menselijkheid, toont Astiz in zijn slotpleidooi geen enkel berouw. In plaats daarvan is zijn tekst een theatrale omkering van de situatie. Trots beschrijft hij zichzelf als een militaire held, die slechts bevelen opvolgde, en die nu het slachtoffer is van een heksenjacht.

De herlezing van zijn laatste woorden is een onderzoek naar het verband tussen de kunst van de redevoering en dat wat Hannah Arendt "de banaliteit van het kwaad" heeft genoemd. Het verwijderen van expliciete verwijzingen naar de Argentijnse context levert een tekst op die verrassend vertrouwd klinkt. Met toespelingen op de "War on terror" en een verraderlijke toe-eigening van progressieve retoriek, lijkt de tekst zijn weerklank te vinden in een neo-conservatief discours dat steeds vaker in andere geopolitieke contexten te horen is.

Deze performance is bedoeld als een oefening in waakzaamheid tegen de subtiele wijze waarop sommige politieke vertogen militair bestuur trachten te rechtvaardigen, zonder daarbij het geweld en de ondemocratische methodes die er inherent aan zijn in ogenschouw te nemen.

Dit werk werd gerealiseerd door de kunstenaars Iratxe Jaio en Klaas van Gorkum, tijdens hun Mondriaan Fonds residency aan Lipac, Laboratory of Investigation into Contemporary Art Practice  - Centro Cultural Ricardo Rojas in Buenos Aires (Argentinië).

• Acteur: Ramón Bustos
• Instructeur: Mario Persovsky
• Camera assistentie: Julian d´Angiolillo